عطف خاص بر عامعطف خاص بر عام به یکی از انوع عطف اطلاق می‌شود و بیانگر فضل و برتری «خاص» می‌باشد. ۱ - منظور از عطف خاص بر عامیکی از انواع عطف که از گونه‌های اطناب نیز شمرده شده «عطف خاص بر عام» است. البته منظور از آن، خاص و عام به اصطلاح اصولی نیست؛ بلکه فراگیرتر بودن عام در مقایسه با خاص است. فایده این گونه عطف، اظهار فضل و برتری «خاص» است؛ گویا خاص از جنس عام نیست. برخی آن را «عطف تجرید» نامیده‌اند؛ یعنی گویا خاص از جمله جدا و به تنهایی ذکر شده است؛ ۲ - مثالمانند: ۱. (حافظوا علی الصلوات والصلاة الوسطی)؛ «توجه کامل داشته باشید نمازها را، به ویژه نماز وسطی». در این آیه «الصلاة الوسطی» خاص و به «الصلوات» (عام)، عطف شده است. ۲. (من کان عدوا لله وملآئکته ورسله وجبریل ومیکال…)؛ «هر کس با خدا و فرشتگان و رسولان و جبرئیل و میکائیل دشمن است…». در این آیه با این که «جبرئیل» و «میکائیل» جزء فرشتگان هستند، جداگانه ذکر و به «ملائکته و رسله» عطف شده‌اند. ۳ - پانویس۴ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «عطف خاص بر عام». |